Sneakers, de Geelgors en een nogal lange coda

“Papapapaaaaah, papapapaaaaah!” Herken je deze eerste noten? Het is waarschijnlijk de bekendste opening van een klassieke symfonie, de 5e van Beethoven. Duitse componist, geboren in stad Bonn, een genie met hoorproblemen en de eerste ZZP-er in de muziekindustrie. Die kerel was behoorlijk rock ’n roll voor zijn tijd. Hoe ik dat weet? Daar kom ik later op terug.

Jarenlang liep mijn muzikale horizon van Nirvana en de Toy Dolls tot de Sex Pistols en Me First & The Gimme Gimmes. Nu ik wat ouder ben, is mijn interesse in muziek diverser geworden. Aan de kim verscheen aan de ene kant elektronische muziek van bijvoorbeeld Paul Kalkbrenner en Booka Shade. Aan de andere kant gloorde klassieke muziek; cellosuites van Bach, de ‘Four Romantic Pieces’ van Dvořák.

Mijn nieuwsgierigheid naar klassiek begon gek genoeg met een cadeaubon uit een Nieuwjaarspakket van de Effenaar. Die van mij was te besteden bij een kunstboekenhandel in Eindhoven. Toen ik op een dag de kleine winkel binnenstapte, was ik de tweede bezoeker van dat moment. Het leek me ongepast om mijn koptelefoon op te houden. Zo doolde ik tussen de boeken met op de achtergrond de muziekkeuze van de verkoopster. Sfeervol, het paste, het raakte me op de een of andere manier. Het zoveelste pianoconcert van Bach, vertelde de vrouw toen ik ernaar vroeg bij het afrekenen.

Muziek moet je beleven, in de pit bij je favoriete punkbandje, op de dansvloer voor de booth van die vette techno-dj, en dus ook in de schouwburg bij een symfonie-orkest. Mijn doop bij orkest en dirigent was gisteren (een nogal suggestief begrip van tijd, maar toch). ‘Maestro Jules onthulde de 5e van Beethoven’ in Tivoli Vredenburg. Niet alleen een concert van het Radio Filharmonisch Orkest dus, maar eerst uitleg van de dirigent op een leuke en toegankelijke manier. Jules vertelde vooral over de innovaties die Ludwig in dit muziekstuk stopte en de muzikanten schilderden het geluid dat daarbij hoorde. Het was grappig en losjes en in de foyer viel ik gelukkig niet heel erg uit de toon met sneakers aan mijn voeten.

Heb ik dan ook nog wat geleerd? Ik dacht het wel. Eerst over het orkest:
De leider van de eerste violen is de concertmeester, de aanvoerder van het orkest; de dirigent is de coach van het team. Voordat het concert begint gaat de concertmeester staan. Dat is het teken om de instrumenten te stemmen op de A die de hoboïst voorspeelt.
En over de 5e van Beethoven:
Het stuk bestaat uit vier delen en duurt in totaal 35 minuten. Over die eerste, beroemde noten gaat het verhaal dat het de dood is die aan de deur klopt. Bullshit. Volgens anderen is het de letter V in morsecode, de V van ‘victorie’. Nog meer onzin. Beethoven liet zich namelijk in het Praterpark in Wenen inspireren door het geluid van de Geelgors, da’s een vogeltje.
En wist je dat Ludwig maar liefst 561 varianten van het “papapapaaaaah, papapapaaaaah” in de symfonie verwerkte ?!
Elk deel van een symfonie heeft een staart, een slot, de zogenaamde coda. De coda van het laatste gedeelte van de 5e, het einde van de symfonie, blijft maar duren. Alsof Beethoven geen afscheid kon nemen van zijn publiek. Je hebt al vier keer de neiging gehad om te applaudisseren voordat het orkest er echt klaar mee is.

Nou, dat dus, en nog veel meer. Maar dat wordt allemaal op eerste Kerstdag uitgezonden op TV. Nog een laatste tip voor de open minded muziekliefhebber: moet je een keer meemaken, zo’n uitvoering van een symfonie-orkest. Lekker onderuit gezakt in een pluche stoel met een biertje voor je neus. Absolute aanrader!

Ik post hier elke vrijdag een blog over iets dat me opvalt of wat ik meemaak.
Ik zoek ook werk als copywriter, redacteur of tekstschrijver. Dat mag gedeeld worden.